woensdag 16 maart 2011

WDYTYA Live 2011

Voor de vijfde keer was Olympia Hall in Londen eind februari het decor van Who DoYou Think You Are Live. Dit grote genealogische evenement trok opnieuw duizenden bezoekers.De drukte was ongeveer gelijk aan die van vorig jaar, met een een drukke vrijdag, de grootste drukte op zaterdag en een relatief rustige zondag.



Ook de indeling was grotendeels gelijk aan die van vorig jaar, met de grote spelers op de Engelse genealogische markt prominent in grote stands dicht bij de ingang. Zij bieden het evenement het financiële fundament. Familysearch van de Mormonen en The Genealogist staan direct bij de ingang, met vlak daarachter FindMyPast en Ancestry.
Ter rechterzijde van de ingang is een grote zone met zo´n 160 tafels, de 'Family History Show' van de Society of Genealogists. Daar presenteren zich vooral de genealogische verenigingen.In de buitenring en op de galerij zijn ruimtes ingericht voor workshops.
Ten opzichte van vorig jaar valt op hoezeer het aantal digitaal beschikbare bronnen snel gegroeid is. Vooral Ancestry UK en FindMypast strijden hier om de gunst van de genealogische consument. Hun digitale collecties overlappen gedeeltelijk. De belangrijkste bronnen voor Engeland en Wales hebben zij online: de tienjaarlijkse volkstellingen (census records) van 1841-1911, passagierslijsten, militaire stamboeken en de index op de burgerlijke stand van 1837-2006 (BMDs). Op basis van deze indexgegevens kan je online de akten opvragen bij de General Register Office (GRO). Dat kan aardig in de papieren lopen: ze kosten bijna elf euro per stuk. Vergelijkbare bronnen voor Schotland zijn te vinden op de website ScotlandsPeople
Door de hal klinkt regelmatig het gebeier van kerkklokken. Ze onderstrepen waar de commerciëlen zich op dit moment op richten: het binnenhalen van gegevens uit de doop-, trouw- en begraafregisters (parish registers). Vorig jaar had de instructieruimte van FindMyPast nog het decor van een negentiende eeuws schoollokaal. Nu is dat het interieur van St. Findus-in-the-Church, een parochierkerk met kerkbanken, glas-in-lood ramen en op het hoogaltaar een videopresentatie van de bronnen die FindMypast online heeft. Stevige akkoorden op een kerkorgel kondigen elke keer een nieuw onderwerp aan. Bij het ontsluiten van de parochieregisters werkt FindMyPast samen met de regionale genealogische verenigingen. Die krijgen een financiële vergoeding voor de indexen die hun leden maken. Zo profiteren zij mee van de populariteit van het stamboomonderzoek.
Dat geldt ook voor de Society of Genealogists (SOG), de grootste genealogische vereniging in het Verenigd Koninkrijk (12.000 leden). Het biedt een aantal van zijn bronnen via FindMyPast aan, en krijgt daarvoor een gebruiksvergoeding. FindMyPast sponsort ook het jubileumprogramma van de SOG, die dit jaar een eeuw oud is.De SOG krijgt praktische steun bij de marketing en public relations voor de festiviteiten rond het eeuwfeest. Nog een voorbeeld van vruchtbare samenwerking tussen commerciële en niet-commerciële partners. De snelle digitalisering van het stamboomonderzoek in het Verenigd Koninkrijk kon plaats vinden dankzij de omvangrijke investeringen die deze bedrijven deden. De overheid liet grootschalige digitalisering over aan commerciële partijen, die in ruil hiervoor het exploitatierecht ontvingen voor een bepaalde periode. Een situatie die bijna diametraal tegenover de onze staat, waar vanuit de overheid zelf veel is en wordt geinvesteerd in digitalisering.
 Behalve veel oude bekenden waren er ook enkele nieuwe gezichten op WDYTYA Live. Opvallende nieuwkomer was Autodotbiography.com. Bryher Scudamore werkte zes jaar aan het concept van deze website waar je online je levensboek kunt maken.Ze gaat verder dan de Nederlandse site Verteleens, die een digitale variant biedt van de papieren Opa Vertel Eens boeken. Je kunt er ook foto's in kwijt, krijgt de mogelijkheid kant en klare intro's en historische schetsen te gebruiken en er is veel aandacht voor een mooie vormgeving. Het resultaat is een gedrukt levensboek. Je moet er wel een aardige prijs voor betalen: 250 pond (bijna 300 euro). De initiatiefneemster overweegt taalvarianten te maken, of beter 'landvarianten'.
Elk jaar zijn er stands waarbij je niet direct de link ziet met deze beurs. En dan doel ik niet op de steeds weer aanwezige Italiaanse ijsverkoper, de stoelmassage, de verkoper van damesmantels of de worstenkraam van de Sausage Tree.
Zo was er dit jaar een stand met als onderwerp 'cognitive archaeology'. Neurowetenschappers van twee Engelse universiteiten deelden er folders uit met het opschrift 'Is the key to Alzheimer's disease in your attic'. Een van de wetenschappers, Dr. Celeste de Jager (ja, met Nederlandse roots) legde het doel van het project uit: het verzamelen van dagboeken, brieven en andere handgeschreven of getypte documenten van de zestig-plussers die op de beurs aanwezig zijn, geschreven vanaf de jaren zeventig. Het onderzoek probeert inzicht te krijgen in de vroegste stadia van Alzheimer. Er zijn dan nog geen duidelijke symptomen, maar de geschreven taal zou al wel aanwijzingen kunnen geven.


Dit jaar was op WDYTYA Live voor het eerst de Association of Professional Genealogists (APG) aanwezig. Ik ben een aantal jaren lid van deze vereniging en stond elke dag een poosje in hun stand om geïnteresseerden te informeren. Deze organisatie, van genealogen die tegen betaling onderzoek doen, telt 2.000 leden, uit 27 landen. De oorsprong en het zwaartepunt liggen in de Verenigde Staten. De organisatie stimuleert een professionele houding van de beroepsgenealoog. Wie lid wordt ondertekent een gedragscode waaraan hij zich in zijn beroepsuitoefening zal houden. Leden krijgen een plaats in de online lijst van onderzoekers. De vereniging heeft een mailinglijst voor leden, een kwartaalblad met artikelen over de beroepspraktijk en een jaarlijks congres.Goed om oude en nieuwe bekenden te ontmoeten. En natuurlijk kom je ook hier afstammelingen van Nederlanders tegen, zoals Jay Fonkert, een van de directors van de APG. Zijn roots liggen in de buurt van Rotterdam. Hij is trots op zijn Nederlandse afstamming en houdt in de Verenigde Staten een stukje Hollandse folklore in stand. Samen met zijn vrouw danst hij zo af en toe in een gezelschap de klompendans, gestoken in Volendammer kostuum.